
Tối 12/11 (giờ Việt
Nam), một bức thư ngỏ của ông được Trung tâm Thúy Nga đăng trên trang Facebook
chính thức đã thu hút sự quan tâm bàn luận của đông đảo công chúng hải ngoại lẫn
trong nước.
Trong thư, ông tái
khẳng định "chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn về Việt Nam không bao giờ xảy
ra", và bày tỏ sự bức xúc với những video giả mạo do AI (trí tuệ nhân tạo)
tạo ra, sử dụng hình ảnh và mô phỏng giọng nói của ông lan truyền trên mạng xã
hội.
Trên các nền tảng
như YouTube, Facebook, TikTok, những năm gần đây xuất hiện hàng loạt video hiện
hình ông Nguyễn Ngọc Ngạn, cùng giọng nói trầm, rõ và độc đáo đặc trưng với nội
dung "Nguyễn Ngọc Ngạn viết tâm thư xin về Việt Nam" hay "Nguyễn
Ngọc Ngạn kể truyện ma", hoặc thậm chí phát biểu về chính trị mà chính ông
khẳng định là "vô căn cứ nhưng vẫn lôi kéo được cả triệu người vào coi rồi
ồn ào bàn tán".
Từ nhà riêng ở
Toronto, Canada, ông Ngạn trả lời phỏng vấn qua điện thoại với phóng viên
Thương Lê của BBC News Tiếng Việt, cũng là sinh hoạt đầu tiên của ông với
truyền thông kể từ khi về hưu, rằng bức thư ngỏ của ông được viết ra với hai chủ
đích.
"Chuyện Nguyễn
Ngọc Ngạn không về Việt Nam thì không có gì là quan trọng. Nguyễn Ngọc Ngạn
về Việt Nam hay không về Việt Nam nó chẳng ảnh hưởng gì đến ai. Nhưng chủ đích
đầu tiên là tôi muốn nói đến trách nhiệm của truyền thông là loan tin đúng sự
thật, không loan tin giả."
"Tôi không về
Việt Nam mà trên YouTube tôi thấy rất nhiều video clip nói tôi về Việt Nam,
ghép cả hình tôi đứng ở phi trường này kia, cái đó tôi thấy thiếu trách nhiệm về
truyền thông, cho nên tôi nhắc chuyện đó chứ không phải chủ ý của tôi là nói
chuyện về Việt Nam," ông chia sẻ.
Còn về chủ đích thứ
hai, ông cho rằng việc dùng AI giả mạo nghệ sĩ là một cái nạn toàn cầu và riêng
trong cộng đồng người Việt thì ông là một trong những người bị ảnh hưởng nhiều
nhất.
"Hồi đầu tôi tưởng
người ta dùng AI giả giọng nói của tôi để quảng cáo sản phẩm bán hàng, nhưng
hóa ra lại có cả một âm mưu nữa về chính trị, tạo cho tôi một hình ảnh khác với
hình ảnh mà cộng đồng người Việt vẫn nhìn tôi từ trước đến nay. Tất cả những
video về chủ đề chính trị đó làm cho tôi cảm thấy không hài lòng, cho nên tôi
phải lên tiếng," ông nói với BBC.
Nhà văn cho biết ông
không sử dụng nhiều thiết bị công nghệ hay lên mạng coi tin tức, và chỉ biết đến
những video giả mạo này khi được con trai mở cho xem.
"Cái điều tự
nhiên là trên 80 tuổi nó phải già yếu đi, giọng nói cũng yếu đi, cái gì cũng yếu
đi… Cho nên tôi cũng chỉ muốn dùng thời gian để nghỉ ngơi, không muốn coi tin tức
nhiều. Tôi rất ngạc nhiên tại vì con tôi mở ra cho tôi coi, thì tôi thấy là 'Ủa,
tại sao Nguyễn Ngọc Ngạn lại nói về phim Mưa Đỏ? Rồi tại sao Nguyễn
Ngọc Ngạn lại nói về Trương Ngọc Ánh diễn viên bị khởi tố, bắt tạm giam vào đầu
tháng 11? Nguyễn Ngọc Ngạn nói về lễ giỗ Tổng thống Ngô Đình Diệm?'
"Những chuyện
chính trị đó, nếu họ nói đúng ý của tôi thì tôi còn cảm ơn, nhưng họ nói ngược
ý của tôi, thành ra tôi cho nó là làm hại, bởi thế tôi mới lên tiếng trong thư
ngỏ này," ông giải thích.
Khi BBC hỏi
về việc liệu ông có hành động pháp lí nào đối với những tài khoản giả mạo, nhà
văn cho biết: "Đối với những người mà họ có đầu óc gian manh, mình không sửa
được họ đâu, rất là khó sửa. Cái chính bây giờ là tôi lên tiếng chỉ để cho khán
thính giả đừng đi vào nghe những cái kênh đó. Khi mà khán thính giả không nghe
những cái kênh giả mạo đó, có nghĩa là những người làm kênh đó họ thất bại, họ
sẽ bỏ cuộc."
"Chứ bây giờ,
năm nay tôi trên 80 tuổi, lại lò mò đi lo cái chuyện thưa kiện, thì chắc là tôi
không làm," ông cho hay.
Vì sao Nguyễn Ngọc
Ngạn 'không bao giờ' về Việt Nam?
Từ lâu, nhà văn Nguyễn
Ngọc Ngạn đã nói ông không có ý định về Việt Nam.
Trong thư ngỏ mới nhất
để phản bác các tin đồn, ông viết: "Nói tóm lại, chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn về
Việt Nam không bao giờ xảy ra."
Trong các bài phỏng
vấn trước với BBC, nhà văn từng cho biết không chỉ có các bầu show mời ông
về Việt Nam, mà chính quyền cũng đã liên lạc với ông nhiều lần qua các đại sứ
quán, cũng như tổng lãnh sự ở Mỹ và Canada, nhưng ông không có ý định đó.
Ông từng tâm sự
trong những dòng cuối của tập hồi ký văn nghệ viết xong vào cuối năm 1994 rằng:
"Mong ước của tôi vẫn là một ngày nào đó được ngồi viết văn, được làm văn
nghệ trên sân khấu quê nhà. Mà dĩ nhiên, phải là một quê nhà thật sự tự do, dân
chủ."
Ông khẳng định mình
muốn về thăm quê hương.
"Tôi nghĩ là bản
năng của bất cứ một người nào xa quê hương, cũng muốn trở về thăm quê hương.
Cái đó là điều tự nhiên thôi, tôi cũng muốn như vậy."
"Nhưng tôi cũng
có nhiều ông bạn già cùng lứa tuổi, họ cũng chưa về, giống như có người định cư
ở Canada mấy chục năm mà không sang Mỹ, dù ngày trước sang Mỹ không cần
visa."
"Mỗi người có một
lý do riêng, thí dụ mấy ông bạn già của tôi nói là 'lúc đầu đi qua Mỹ hay qua
Canada thì muốn về Việt Nam thăm quê hương, nhưng mà lúc đó còn bận làm ăn gây
dựng cuộc sống, bây giờ muốn về thì tuổi nó già rồi, đi lại khó khăn, mà người
thân ở trong nước có thể không còn ai'. Chính vì vậy thì họ không về nữa.
"Tôi cũng có một trong những lý do như vậy đó," ông cho biết.
Nhớ lắm Sài Gòn
Trước năm 1975, ông
là quân nhân, đồng thời làm thầy giáo. Sau ngày Sài Gòn sụp đổ, ông phải đi trại
cải tạo và được trả tự do năm 1978, rồi tìm đường vượt biển ra nước ngoài với
người vợ đầu cùng con trai lúc đó được hơn 4 tuổi.
Chuyến hải hành kinh
hoàng đó, ông thoát chết và đến được bên kia bờ đại dương, định cư tại Canada,
nhưng hai người thân yêu nhất là vợ và con đã nằm lại giữa biển khơi.
Năm 1992, ông đảm
nhiệm vai trò người dẫn chương trình Thúy Nga-Paris By Night cùng với MC Nguyễn
Cao Kỳ Duyên cho đến năm 2022.
Ngoài vai trò dẫn
chương trình, ông cũng viết kịch cho Paris By Night và thu âm sách nói (audio
book). Ông là nhà văn sở hữu nhiều cuốn sách và nhiều truyện ma do chính ông đọc
bằng chất giọng đặc trưng của mình, được khán giả đón nhận nồng nhiệt.
Hiện tại, ông sống
bình yên cùng người vợ sau và người con trai tại xứ sở lá phong.
Xa Việt Nam đã 47
năm, Nguyễn Ngọc Ngạn nói với BBC rằng ông nhớ nước Việt Nam trước
năm 1975, nhớ nhất là Sài Gòn.
"Sơn Tây là quê
của tôi, bây giờ là Hà Nội, tôi đi từ năm 9 tuổi, là vào năm 1954, thì cái hình
ảnh Sơn Tây đối với tôi nó cũng còn nhưng mà nó mờ nhạt. Nhưng hình ảnh Sài Gòn
thì nó đậm nét, là vì tôi đã ở đó 23 năm trước khi sang Canada, bởi vậy cái đó
là mình nhớ lắm," ông bộc bạch.
"Mình cũng như
bất cứ người Việt nào ở hải ngoại đều mong cho đất nước mình tiến lên, tiến
nhanh lên," ông nói thêm.
"Nhưng như tôi
thường nói trên Paris By Night là tiền bạc có thể đến nhanh, nhưng văn minh lúc
nào cũng đến chậm. Thí dụ một người nông dân họ đang sống cuộc đời ở ruộng, bỗng
dưng họ bán được cái đất đó họ trở thành triệu phú, gọi là triệu phú chân đất,
thì cuộc sống họ thay đổi nhưng mà cái đầu văn minh chưa có, vẫn sống trong cái
lối ngày xưa.
"Việt Nam mình bây giờ cũng vậy. Tôi nhìn về Việt Nam tôi rất là thương, tôi thấy cứ một trận mưa lớn thì bị lụt, tôi lại rất buồn, tức là sự phát triển của đất nước không đi kèm với phát triển hạ tầng, cho nên hễ mưa lớn thì lụt cả mấy ngày. Đó là những cái mà tôi rất quan tâm về đất nước," ông tâm sự.
"Tôi làm đúng
30 năm trên sân khấu rồi tôi giã từ. Trong 30 năm đó thì tôi đã đi khắp các quốc
gia rồi, trừ Việt Nam. Vì không về làm show tại Việt Nam cho nên tôi làm tại
Singapore, Thái Lan và Campuchia, thì khán giả Việt Nam cũng sang hết,"
ông Ngạn cho biết.
"Thực ra, cái
ưu tư của tôi trong thời gian 30 năm đó chỉ là chưa về trình diễn ở quê nhà
thôi, chứ còn sự thực là nước nào tôi cũng đã đi rồi, nhất là Úc và Âu châu thì
đi quá nhiều, Mỹ thì không nói làm gì."
"Cô hỏi thì tôi
phải nói thật chứ không nhẽ mà cô hỏi thì tôi lại không nói thật là tôi không
nhớ sân khấu," ông Ngạn nói với phóng viên Thương Lê.
"Tôi nhớ khán
giả, tôi nhớ cái không khí, cái tình thân của khán giả đối với tôi nhiều. Và
tôi nhớ những cái địa điểm mà chúng tôi đi du lịch, chẳng hạn tôi rất nhớ cộng
đồng người Việt tại Úc, là nơi mà cái tình thân nó gần gũi Việt Nam hơn."
"Bây giờ sau
khi tôi nghỉ hưu thì có rất nhiều sân khấu mời tôi trở lại. Nhưng mà đã tuyên bố
nghỉ hưu thì không, không trở lại nữa," ông khẳng định.
"Phải nói thật
là từ khi tôi rời sân khấu, hôm nay cô [phóng viên BBC] phỏng vấn tôi, đây
là cái sinh hoạt đầu tiên mà tôi trở lại, chứ còn thực ra tôi cũng ngưng hẳn,
không trả lời phỏng vấn, không viết bài, không làm gì nữa cả."
Ngay cả khi BBC đặt
vấn đề rằng nếu có lúc nào Trung tâm Thúy Nga cần và muốn mời ông trong một vai
trò nào đó, chẳng hạn cố vấn, thì ông có quay lại với sân khấu không, ông nói:
"Tức là thế
này, trong cái tình thân của tôi với Thúy Nga, thí dụ cô Thủy [Tô Ngọc Thủy -
còn gọi là Marie Tô, người kế nhiệm cha mình là ông Tô Văn Lai làm CEO Trung
tâm Thúy Nga], cô ấy phôn cho tôi hỏi ý kiến thì tôi sẽ trả lời ngay."
"Nhưng mà cái
chức vụ chính thức gọi là cố vấn thì tôi không làm, bởi vì khi mình đã nói giã
từ sân khấu thì thôi, mình cắt tất cả mọi sinh hoạt, trừ tình thân giữa cô Thủy
với tôi giống như là chú cháu hay là cha con," ông cho biết.
Về mối quan hệ với Nguyễn Cao Kỳ Duyên
Sân khấu Paris By
Night từ lâu luôn gắn liền với hình ảnh cặp đôi dẫn chương trình Nguyễn Ngọc Ngạn
và Nguyễn Cao Kỳ Duyên với những màn đối đáp cuốn hút, người tung kẻ hứng, tạo
nên tiếng cười cho khán giả.
Nói về người bạn dẫn,
ông Ngạn chia sẻ: "Cô Kỳ Duyên với tôi thì có một mối quan hệ rất đặc biệt
mà có lẽ là người ta không hình dung được. Tôi với cô ấy làm việc với nhau 30
năm, nhưng ngoài quan hệ về nghề nghiệp thì gần như chúng tôi không có liên hệ
tình thân nào về giao tế. Thế nên, ví dụ như cô ấy qua Canada thì cũng phôn cho
tôi một tiếng, vậy thôi, chứ còn bình thường thì ít khi cô ấy với tôi liên lạc
với nhau."
Ngoài vai trò MC,
nghệ sĩ Nguyễn Cao Kỳ Duyên cũng được biết đến qua những vai diễn trong
phim Thiên đường đánh mất , Nữ đại gia, hay mới đây nhất là The
Sympathizer (Cảm tình viên), loạt phim được chuyển thể theo tiểu
thuyết cùng tên của nhà văn Nguyễn Thanh Việt.
Ông Ngạn cho rằng cô
Kỳ Duyên "làm MC giỏi, lôi cuốn, nhưng đóng phim không được".
"Cô Kỳ Duyên,
tôi nói một điều mà cô ấy buồn và nhiều người cũng buồn. Nhưng mà tôi nói với
cô Kỳ Duyên chứ không phải tôi nói với người thứ hai. Tôi nói thẳng với cô Kỳ
Duyên là cô làm MC giỏi, lôi cuốn, nhưng cô đóng phim không được."
"Tại cái
expression, cái diễn tả của cô Kỳ Duyên trong phim ảnh nó chưa đạt cái mức hoàn
hảo là một, thứ hai là cô ấy bị bối rối về giọng nói. Giọng nói thật của cô ấy
là giọng Bắc thì rất hay, nhưng mà lâu lâu cô ấy lại đổi sang giọng Nam, cho
nên là tất cả những phim mà cô Kỳ Duyên đóng thì thực sự mà nói là tôi chưa có
hài lòng phim nào," ông đánh giá.
Cặp bài trùng Nguyễn Ngọc Ngạn và Nguyễn Cao Kỳ Duyên trên sân khấu Paris By Night
Tiếp tục viết truyện
ma
Nhắc đến tên tuổi của
Nguyễn Ngọc Ngạn, không thể nào bỏ qua những tác phẩm truyện ma kinh dị với giọng
đọc biểu cảm mà đầy ám ảnh của ông như Đêm trong căn nhà hoang, Hồn về
trong gió, Căn nhà số 24, Đêm không trăng…
Trả lời BBC,
nhà văn nói rằng "lúc nào tôi cũng viết được truyện mới".
"Hiện bây giờ
tôi có nhiều truyện mới, nhưng mà tôi không đọc nữa, tôi ngưng hẳn rồi. Trên
YouTube của tôi có trên 100 truyện ngắn và truyện dài cùng với một số bài biên
khảo, tôi thấy đã dư rồi, tức là không có ai cung cấp được cho khán giả nhiều
như tôi. Cho nên là tôi thôi, tôi không đọc nữa," ông cho biết.
Hiện tại, ông nói rằng
những truyện mới của ông chỉ đăng trên một tờ báo địa phương duy nhất là tờ Thời
Báo ở Toronto, nơi ông sinh sống, vì tình thân và vì tính địa phương.
Tâm đắc gì nhất
trong sự nghiệp?
Tuy nổi danh với những
tác phẩm truyện ma và vai trò MC Paris By Night, Nguyễn Ngọc Ngạn chia sẻ rằng
ông chỉ hãnh diện về lĩnh vực viết kịch.
"Tất cả những
điều mà tôi làm, người khác đều làm được. Tôi viết 100 tác phẩm, truyện ngắn,
truyện dài, tiểu thuyết,… người khác cũng làm được. Nhưng mà cái điều mà tôi
tin rằng là tôi làm mà người khác chưa làm được, hoặc chưa có ai làm, là viết kịch.
Một mình tôi viết 50 vở kịch cho Paris By Night. Điều đó rất là khó khăn. Viết
một vở kịch đã khó huống chi tôi viết 50 vở kịch. Nếu mà gọi là cho phép tôi
hãnh diện thì tôi chỉ hãnh diện về kịch mà thôi," ông cho biết.
Cuộc sống hiện tại
"Tôi sống rất
là bình thường, điều hòa. Tại sự thật ra nếu mà cô [phóng viên] quan sát cô
cũng thấy là Nguyễn Ngọc Ngạn không phải là người có những tham vọng lớn, và
cũng không muốn làm cái gì khác biệt. Cho nên là tôi, bà xã tôi và con trai, ba
người sống một cách rất là điều hòa, cuộc sống của chúng tôi nó bình thường và
rất giản dị.
"Ngày xưa khi
tôi đi show thì có những lúc bà xã tôi đi theo, có những lúc tôi rủ bà đi bà ấy
không chịu đi. Nhưng khi về nhà trong tuần thì tôi và bà xã tôi đi chợ, rồi tôi
và bà xã tôi nấu cơm chung với nhau, tức là cuộc sống của chúng tôi rất là bình
thường bên cạnh con trai," ông bộc bạch.
Đối với những khán,
thính giả, người hâm mộ muốn tìm hiểu, hỏi thăm tin tức của ông trong thời buổi
mạng xã hội tràn ngập những kênh thông tin giả mạo, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn
cho hay nếu cần thông tin gì, đại đa số người ta sẽ vào kênh Facebook của con
trai ông là John Dinh Vuong Nguyen (Nguyen Ngoc Ngan Jr.).
"Tất cả những gì mà tôi loan tin, thí dụ như thư ngỏ này, đầu tiên là con trai tôi đăng trên Facebook, rồi những nơi khác họ chia sẻ. Tôi cũng ít khi loan tin lắm, tối cần mới làm thôi, chứ tôi đã muốn nghỉ hưu, muốn buông xuôi tất cả mọi thứ để về hưu chứ cũng ít sinh hoạt lắm," ông chia sẻ.

